In veel plaatsen zijn Oostenrijkse woningen te vinden.
Zijn die Oostenrijkse woningen in Emmeloord nou echt zo bijzonder? Ja en nee. Nee, omdat dergelijke woningen terug te vinden zijn in onder meer Leeuwarden, Zutphen, Den Helder, Eindhoven, Heerlen… en ga zo nog even door. Ja, omdat de Oostenrijkse bouwpakketten geweldige panden zijn.
Oorspronkelijk waren ze bedoeld om een paar jaar mee te gaan. De woningnood was vlak na de Tweede Wereldoorlog in Nederland nijpend. Er moest snel een oplossing komen om de ergste nood te lenigen. Bakstenen en andere bouwmaterialen waren – zoals veel in die tijd – schaars. De kant-en-klare woningen waren een geweldige oplossing.
Comfortabel
Maar wat gebeurde er toen? De huizen bleken relatief makkelijk te verwarmen, het onderhoud viel ook wel mee en veel bewoners ervoeren ze als mooi en comfortabel. De Lage Landen hebben sinds de middeleeuwen buiten de Zaanstreek nauwelijks nog een traditie van houten huizen. De Oostenrijkse bouwpakketten waren onderscheidend en velen bleven staan.
Het bouwjaar van de meeste exemplaren is 1948 of 1949. Dat is niet voor niets. In ’48 besloot het toenmalige Ministerie van Wederopbouw deze huizen groot in te slaan. Elke gemeente mocht meedoen met dit project. Vele hebben dit gedaan en vandaar de grote spreiding van deze huizen.
Soms zijn de Oostenrijkse woningen erg aangepast, zoals hier in Weert.
Bescherming
Die in Emmeloord zijn rijksmonument, ook vanwege de betekenis voor de geschiedenis van de polder. Bijvoorbeeld in Leeuwarden prijken de huizen op de gemeentelijke monumentenlijst. Op heel veel andere plekken genieten ze geen enkele bescherming. Dat hoeft ook niet altijd.
Want, laten we eerlijk zijn, zo oud en zeldzaam zijn ze niet. En sommige exemplaren gaan op bijzondere wijze met hun tijd mee. Ze krijgen vreemde aanbouwsels of verstenen. Niet monumentwaardig, maar soms leuk om te zien. De panden lijken steeds minder op het Oostenrijkse standaardontwerp en krijgen iets eigens.
Foto: P. Douma (Wikimedia) en Google Streetview
Waarom spreekt U over aangepast, U kunt toch gewoon schrijven, dat ze zijn verpest, wat een lelijke gevels, waar is de gulden regel hier ?, maar ik heb zelf wel te maken gehad met gemeente architecten, één maakte het zo bont met de sociale woningtjes dat de stort bak van de WC in de keuken kwam te zitten.
Waar ik lang heb gewoond, in Waterland net boven Amsterdam, stonden veel houten huisjes, ik zeg jes, om dat ze Klein waren, ligt in gewicht, dus op een kleine fundering, en ze waren leuk om te zien, daar waar ik viste met Fuiken, en Schakel netten, met mijn vader, in de oorlog, staat het nu vol vreselijk lelijke gebouwen, vol niet Nederlanders, het gaat maar door, onze waarden en cultuur, worden overal onder het beton begraven, en meteen ook het nodige chemische afval.
Zelfs in Oosterhout en nog te koop ook.
http://www.funda.nl/koop/oosterhout-nb/huis-47908421-warandelaan-43/omschrijving/
Pingback: Onverwacht leuk hoekje: Emmeloord | Monumentje!