De houten huizen, zoals deze in Stavenisse, zijn vaak nog in goede staat.
Het woeste water teisterde Zuidwest-Nederland, vandaag precies 59 jaar geleden. Ruim 1.800 doden, weggespoelde huizen, boerderijen, vee… En de Deltawerken als antwoord op de grote Watersnoodramp. Met een hoofdletter W, want in het collectieve geheugen is het nog steeds dé Watersnoodramp.
Die ‘Zeeuwse tsunami’ heeft natuurlijk ook de nodige historische gebouwen verzwolgen. Maar het heeft daarnaast weer erfgoed opgeleverd. In Zeeland, maar ook in westelijk Noord-Brabant, staan nog heel wat houten noodwoningen overeind. Vaak was dat degelijk spul, dat geschonken was als noodhulp door Noord-Europese landen.
Noorse koning
Niet voor niets heet een straat in Stavenisse de Koning Haakonstraat, genoemd naar de vroege vorst van Noorwegen. Wat treffen we daar aan? Juist, houten woningen. Nu zouden we zeggen: prefab, gemakkelijk in elkaar te zetten. En na ruim een halve eeuw nog niet stuk. Een soort Ikea avant la lettre, maar dan beter.
Ook in andere plaatsen in de regio zijn de houten dozen nog te vinden. Vaak zijn de panden niet geweldig spectaculair. Maar ze zeggen iets over de geschiedenis. Net zoals de nieuwe binnenstad van Rotterdam indirect een getuige is van het bombardement van mei 1940, vertellen de Scandinavische huizen uit de jaren 50 iets over de Watersnoodramp.
Straten vernoemen
Veluwestraat in Heijningen. Ook in West-Brabant staan houten, Scandinavische huizen.
Ook bijvoorbeeld in het Brabantse Heijningen is een Koning Haakonstraat. En wat vinden we daar als we goed zoeken? Juist, houten huizen. Het was na de ramp in Zuidwest-Nederland gangbaar om straten te noemen naar degene die je had geholpen. De koning was in dit geval een symbool van de helpende natie. (Zouden ze ook een Beatrixlaan hebben in Mogadishu of Phuket? Maar dit terzijde.)
Lang niet alle houten huizen hebben de tand des tijds doorstaan. Veel zijn verdwenen. Maar er staan er nog wel, her en der in Zeeland en West-Brabant. Ondanks dat ze van hout zijn, doorstaan ze de tijd goed en blijven ze voldoen aan de eisen van nu.
Openluchtmuseum
In Raamsdonksveer in Brabant stond er nog tot enige jaren geleden een houten huis aan de Sandoel. Die is verdwenen, maar de gemeente heeft het pand geschonken aan het Arnhemse Openluchtmuseum. Daar staat het, zover ik weet, nog niet overeind. Of dat ooit gaat gebeuren…
Monumentje! 
Pingback: Onverwacht leuk hoekje: Emmeloord | Monumentje!
Pingback: Watersnood maakte een einde aan veel erfgoed « Monumentje!
Leuk artikel….. Erg goed om te lezen
>Zouden ze ook een Beatrixlaan hebben in Mogadishu …
De Nederlandse ambassade in Pretoria, Zuid Africa, ligt aan de Queen Wilhelmina Avenue (helaas in de wijk ‘Muckleneuk’ maar ook dat terzijde). Mijn theorie is dat deze straatnaam ook na hulp bij een ramp naar onze vorstin is vernoemd. Want in 1899 toen Paul Kruger het land moest ontvluchten vanwege die irritante Britten die ons goud wilden stelen, stuurde zijn goede vriendin Wilhelmina de oorlogsbodem “Gelderland” (zie je hoe alles altijd heel mooi bij elkaar komt?) naar Lourenço Marques (nu Maputo, Mozambique, toevallig vlakbij het huisje van Wim-Lex) om de man naar Nederland te brengen (waar hij lang op de Utrechtse Malibaan en op andere plaatsen heeft gewoond terwijl hij tevergeefs steun voor de Boeren probeerde te krijgen).
Dus ja, ook Nederlanders worden straatnaamsgewijs bedankt voor de hulp in zware tijden.